Anonim Şirketlerde Avukat Bulundurma Zorunluluğu

1. Giriş

Türkiye’de ticari hayatın en önemli aktörlerinden biri anonim şirketlerdir. Anonim şirketlerin kurumsal yapılarının sağlıklı işlemesi, hem ortakların hem de üçüncü kişilerin haklarının korunması bakımından son derece önemlidir. Bu çerçevede, belirli büyüklükteki anonim şirketler için avukat bulundurma zorunluluğu getirilmiştir. Bu zorunluluk, yalnızca bir bürokratik yükümlülük olmayıp, aynı zamanda şirketlerin hukuki süreçlerini sağlıklı şekilde yürütmelerine hizmet eden bir düzenlemedir.

2. Avukat Bulundurma Zorunluluğunun Yasal Dayanağı

Anonim şirketlerde avukat bulundurma yükümlülüğü, 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 35. maddesinin 3. fıkrasında düzenlenmiştir. Bu hükme göre, esas sermayesi belirli bir tutarın üzerinde olan anonim şirketlerin avukatla sözleşme yapması zorunludur. Amaç, ticari hayatta hukuka aykırı işlemlerin önlenmesi ve şirketlerin kurumsal faaliyetlerinin uzman kişiler eliyle yürütülmesidir.

3. Hangi Şirketler Avukat Tutmakla Yükümlüdür?

Türk Ticaret Kanunu uyarınca kurulan tüm anonim şirketler avukat bulundurmak zorunda değildir. Yükümlülük, esas sermayesi 250.000 Türk Lirası ve üzerinde olan anonim şirketler için geçerlidir. Bu şirketler, bir avukatla sürekli avukatlık hizmeti sözleşmesi yaparak avukat bulundurmakla yükümlüdür. Dolayısıyla küçük ölçekli anonim şirketler bu kapsama girmezken, orta ve büyük ölçekli şirketler için avukat bulundurma zorunluluğu doğmaktadır.

4. Avukatlık Sözleşmesinin Şekli ve Süresi

Anonim şirket ile avukat arasında yapılacak sözleşmenin yazılı şekilde düzenlenmesi gerekir. Sözleşmede, avukatın görev ve yetkileri, ücretin miktarı ve ödeme şekli açıkça belirtilmelidir. Genellikle bu sözleşmeler yıllık olarak yapılır ve şirketin faaliyetleri süresince yenilenir. Şirket, sözleşme yaptığı avukatın baroya kayıtlı olmasına ve mesleğini icra etme yeterliliğine sahip bulunmasına dikkat etmelidir.

5. Yükümlülüğün İhlali Halinde Uygulanan İdari Para Cezaları

Avukat bulundurma yükümlülüğünü yerine getirmeyen anonim şirketler hakkında idari para cezası uygulanmaktadır. Cezalar her yıl yeniden değerleme oranına göre artırılmaktadır. 2025 yılı itibarıyla, yükümlülüğe aykırılık halinde uygulanacak idari para cezası her ay için ayrı ayrı kesilmektedir. Bu durum, yükümlülüğe uymayan şirketlerin kısa sürede yüksek tutarlı cezalarla karşılaşmasına neden olabilir. Dolayısıyla anonim şirketlerin cezai yaptırımla karşılaşmamak için avukat bulundurma yükümlülüğünü zamanında yerine getirmeleri önemlidir.

6. Avukat Bulundurmanın Şirketlere Sağladığı Faydalar

Avukat bulundurmanın yalnızca bir yasal zorunluluk olmadığı, aynı zamanda şirketler için önemli avantajlar sağladığı unutulmamalıdır. Avukatlar, şirketin sözleşmelerinin hazırlanmasından ticari uyuşmazlıkların çözümüne, mevzuata uyum süreçlerinden dava takiplerine kadar geniş bir alanda hizmet sunar. Bu sayede şirketler hukuki risklerden korunur, daha güvenli ve şeffaf bir yönetim anlayışı geliştirir. Ayrıca hukuki süreçlerin profesyoneller eliyle yürütülmesi, şirketin itibarına da olumlu katkı sağlar.

7. Sonuç ve Değerlendirme

Anonim şirketlerde avukat bulundurma yükümlülüğü, ticari hayatın güvenliği ve şeffaflığı açısından büyük önem taşır. Yükümlülüğün ihlali halinde uygulanacak idari para cezaları, şirketler için ciddi maliyetler doğurabilmektedir. Bununla birlikte, bir avukatla çalışmak yalnızca cezadan kaçınma aracı değil, aynı zamanda şirketin kurumsal yapısını güçlendiren bir unsurdur. Bu nedenle, sermayesi 250.000 TL ve üzerinde olan anonim şirketlerin avukat bulundurma yükümlülüklerini yerine getirmeleri ve profesyonel hukuki danışmanlık hizmetinden faydalanmaları son derece önemlidir.

“Bu içerik yalnızca genel bilgilendirme amacı taşımaktadır; somut olaylarınıza ilişkin hukuki değerlendirme için mutlaka avukatınıza danışınız.”