CEZA HUKUKU

Banka Hesabım Dolandırıcılıkta Kullanıldı, Yargılanıyorum: Güncel Yargıtay Kararları Işığında Hesap Sahiplerinin Hukuki Durumu

Giriş

Son yıllarda bilişim sistemleri aracılığıyla işlenen dolandırıcılık suçlarında ciddi bir artış yaşanmıştır. Özellikle banka hesaplarının üçüncü kişiler tarafından kullanılması, hem hesap sahipleri hem de mağdurlar açısından önemli hukuki sonuçlar doğurmaktadır. Müvekkillerin en sık sorduğu sorulardan biri şudur: “Benim hesabımı kullandılar, dolandırıcılıktan yargılanıyorum, dava sonucum ne olur?” Bu makale, güncel Yargıtay ve BAM kararları ışığında bu soruya cevap vermeyi ve müvekkillere yol göstermeyi amaçlamaktadır.

1. Kavramsal Çerçeve ve Genel Değerlendirme

Başkasının banka hesabının kullanılması üç farklı şekilde karşımıza çıkmaktadır:
- Hesabın bilerek ve isteyerek kullandırılması,
- Güven ilişkisi nedeniyle hesap bilgilerinin paylaşılması,
- Hesabın sahibinin iradesi dışında kullanılması.

Her bir durum farklı hukuki sonuç doğurmakta ve mahkemeler bu ayrımları dikkate alarak karar vermektedir.

2. Ceza Hukuku Boyutu

Dolandırıcılık suçunun unsurları Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenmiştir. Failin hileli davranışlarla mağduru aldatması, mağdurun iradesinin sakatlanması ve malvarlığında zarar doğması gerekir. Bilişim sistemleri kullanılarak işlenen dolandırıcılık suçu nitelikli haldir ve daha ağır ceza öngörülür. Hesap sahibinin cezai sorumluluğu, kastı ve elde ettiği menfaat olup olmadığına göre belirlenir. Dolandırıcılıktan haberi olmayan ve menfaat elde etmeyen kişiler için beraat kararı verilebilirken, hesabını bilerek kullandıran ve bundan kazanç sağlayan kişiler için mahkûmiyet gündeme gelir.

3. Güncel Yargıtay ve BAM Kararlarının İncelenmesi

Yargıtay 11. Ceza Dairesi’nin 2021/16966 E., 2024/7470 K. sayılı kararında, aynı dosyada farklı sanıklar için farklı hükümler verilmiştir. Bazı sanıklar, hesaplarını ücret karşılığı kullandırıp dolandırıcılıktan fayda sağladıkları için müşterek fail kabul edilerek mahkûm edilmiştir. Buna karşılık bir sanık, güven ilişkisi nedeniyle bilgilerini verdiği, menfaat elde etmediği ve kastının bulunmadığı için beraat etmiştir. Bu karar, mahkemelerin her olayı somut deliller ışığında değerlendirdiğini ve herkese aynı şekilde yaklaşmadığını göstermektedir.

4. 5549 Sayılı Kanun ve MASAK Yükümlülükleri

Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun’a göre, kendi adına fakat başkası hesabına hareket eden kişiler için kimlik bildirme yükümlülüğü vardır. Bu nedenle banka hesabını başkasına kullandırmak, sadece ceza hukuku kapsamında değil, aynı zamanda mali suçlar bağlamında da sorumluluk doğurur. MASAK, şüpheli işlem bildirimleri yoluyla bu tür durumları tespit etmekte ve bankalara da ağır sorumluluklar yüklemektedir.

5. Bankaların Yükümlülükleri ve Sorumluluğu

Bankalar, KYC (Müşterini Tanı) ilkesi gereği müşterilerinin kimliklerini doğrulamak, şüpheli işlemleri bildirmek ve hesap hareketlerini izlemek zorundadır. Eğer banka gerekli kontrolleri yapmazsa, mağdurlar bankalara karşı tazminat davası açabilir. Dolandırıcılık davalarında bankaların rolü giderek artmakta, özellikle MASAK yükümlülüklerini ihmal eden bankalar sorumlulukla karşılaşabilmektedir.

6. Mağdurun Hakları

Dolandırıcılık mağdurları şu haklara sahiptir:
- Cumhuriyet başsavcılığına suç duyurusunda bulunmak,
- Maddi ve manevi tazminat davası açmak,
- Bankaya karşı dava açmak (ihmal varsa).

Mağdurların hızlı hareket etmesi, paranın izini kaybettirmeden iadesi için kritik öneme sahiptir.

7. Hesap Sahibi Açısından Senaryolar

- Hesabını bilerek kullandıran → Mahkûmiyet riski yüksek.
- Güven ilişkisiyle paylaşan, menfaat sağlamayan → Beraat ihtimali var.
- Hesabı habersiz kullanılan → Ceza sorumluluğunun doğmama ihtimali yüksektir.

Her durumda kişinin kastı, elde ettiği menfaat ve deliller belirleyici olmaktadır.

8. Delil ve İspat Yöntemleri

Dolandırıcılık suçlarında ispat yükü ağırdır. Banka kayıtları, EFT/havale dekontları, IP adres kayıtları, kamera görüntüleri ve bilirkişi raporları en önemli delillerdir. Uluslararası para transferlerinde ise adli yardımlaşma yoluna gidilmesi gerekir. Pratikte, delil toplamanın zor olması nedeniyle mağdurların uzman avukatlarla çalışması önem arz etmektedir.

9. Sonuç

Mahkemeler, banka hesabının dolandırıcılıkta kullanılması davalarında kişilerin kastına, iradesine ve elde ettiği menfaate bakmaktadır. Genel olarak:
- Bilerek kullandıranlar → Mahkûmiyet,
- Güven ilişkisiyle paylaşan, haberi olmayanlar → Beraat,
- Habersiz kullanılan hesaplar → Ceza sorumluluğu doğmaz.

Bu nedenle her olay kendi içinde değerlendirilmelidir.

10. Sık Sorulan Sorular (SSS)

S: Hesabımı bilmeden kullandırdım, ceza alır mıyım?
C: Eğer dolandırıcılıktan haberiniz olmadığı ve paradan menfaat sağlamadığınız ispatlanırsa beraat ihtimali yüksektir.

S: Kimlik bilgilerim çalındı ve hesabım açıldı, sorumlu muyum?
C: Hayır. İradeniz dışında açılan hesaplarda ceza sorumluluğu doğmaz.

S: Mahkemeler genelde ne karar veriyor?
C: Menfaat sağlayanları mahkûm ediyor, güven ilişkisiyle paylaşan ama haberi olmayanları beraat ettiriyor.

S: Beraat için en önemli deliller nedir?
C: Banka kayıtları, para hareketleri, yazışmalar, IP kayıtları ve tanık beyanları.

Hukuki sorunlarınızda yanınızdayız.
Sorularınızı bize iletmek veya danışmanlık almak için hemen iletişime geçebilirsiniz.

E-posta: [email protected]
WhatsApp: 0539 439 56 08

T&G Hukuk Danışmanlık olarak profesyonel, hızlı ve güvenilir çözümler sunuyoruz.