Giriş
Türkiye’de yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının en sık karşılaştığı hukuki meselelerden biri, ülkede kalan taşınmaz mallar üzerindeki miras paylaşımı ve veraset intikali işlemleridir. Miras hukukuna ilişkin düzenlemeler, Türk Medeni Kanunu’nda ayrıntılı şekilde düzenlenmiş olup, mirasçıların hakları ve yükümlülükleri, miras bırakanın son ikametgahı ve malvarlığının bulunduğu yer dikkate alınarak belirlenmektedir. Özellikle yurt dışında yaşayan Türklerin Türkiye’deki taşınmaz malları üzerinde hak iddia etmeleri, çoğu zaman veraset ilamı alınması, miras paylaşımı davaları, intikal ve tescil işlemleri ile vergisel yükümlülüklerin yerine getirilmesini gerektirir.
Hukuki Çerçeve
Türk Medeni Kanunu’nun 495 ve devamı maddeleri miras hukukunun temelini oluşturmaktadır. Miras bırakanın ölümüyle birlikte, mirasçıların miras üzerindeki hakları doğrudan kazanılır. Ancak taşınmaz mallar üzerindeki tasarrufların geçerli olabilmesi için, tapu kütüğüne intikal işlemlerinin yapılması şarttır. Bu noktada, yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının öncelikle Sulh Hukuk Mahkemesi’nden veraset ilamı (mirasçılık belgesi) almaları gerekir. Veraset ilamı, Türkiye’de noterlikler tarafından da düzenlenebilir. Bu belge ile mirasçılar, miras bırakanın Türkiye’de bulunan taşınmaz malları üzerindeki haklarını resmi olarak ispat edebilirler.
Mirasçılar arasında paylaşım yapılabilmesi için öncelikle mirasın tespiti ve veraset ilamının çıkarılması gerekir. Ardından, mirasçıların aralarında anlaşarak taşınmaz malları paylaştırmaları veya anlaşmazlık halinde Asliye Hukuk Mahkemesi’nde mirasın taksimi (paylaşımı) davası açmaları mümkündür. Bu davalar, özellikle taşınmazların çok sayıda mirasçıya intikali halinde uzun sürebilmektedir. Mahkeme, taşınmazların aynen taksimi mümkün değilse satışına ve bedelin paylaştırılmasına karar verebilir.
Veraset ve İntikal Vergisi
Mirasçılar, Türkiye’de kalan taşınmaz mallar üzerindeki haklarını kullanabilmek için veraset ve intikal vergisi beyannamesi vermekle yükümlüdür. Bu beyanname, mirasın açıldığı tarihten itibaren üç ay içerisinde miras bırakanın son ikametgahının bulunduğu yerdeki vergi dairesine verilir. Yurt dışında yaşayan mirasçılar için bu süre altı aya kadar uzayabilir. Vergi oranı, mirasın değerine göre değişmekte olup, belirli istisna ve muafiyetler de uygulanabilmektedir. Vergi ödenmeden tapu işlemleri yapılamaz; bu nedenle intikal sürecinde vergi yükümlülüklerinin eksiksiz yerine getirilmesi önemlidir.
Yurt Dışında Yaşayan Türk Vatandaşları İçin Özel Durumlar
Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları için miras işlemleri, çoğu zaman vekaletname verilerek avukat aracılığıyla yürütülmektedir. Noter onaylı ve apostilli vekaletnameler Türkiye’de geçerli kabul edilmektedir. Bu sayede mirasçıların Türkiye’ye fiilen gelmeden, miras paylaşımı, intikal ve tapu tescil işlemleri yapılabilmektedir. Ancak vekaletnamelerin kapsamı dikkatle belirlenmeli; özellikle tapu, banka, vergi ve mahkeme işlemlerini kapsayıcı şekilde düzenlenmelidir.
Ayrıca, yurt dışında alınan mirasçılık belgelerinin Türkiye’de geçerli olabilmesi için tanıma ve tenfiz davası açılması gerekebilir. Bu tür davalar, yabancı mahkeme kararlarının Türkiye’de hüküm ve sonuç doğurabilmesi için zorunludur. Dolayısıyla, yabancı ülke makamlarından alınan belgelerin doğrudan Türkiye’de kullanılabileceği yanılgısına düşülmemeli, mutlaka Türk mahkemelerinden veya noterlerinden alınmış resmi belgeler kullanılmalıdır.
Sonuç
Türkiye’de kalan taşınmaz mallar üzerinden miras paylaşımı ve veraset intikali işlemleri, özellikle yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları açısından dikkatle yürütülmesi gereken süreçlerdir. Veraset ilamı, intikal işlemleri, vergi yükümlülükleri ve mirasın paylaşımı konularında usule uygun hareket edilmediğinde, hak kayıpları yaşanması muhtemeldir. Bu nedenle, mirasçılar açısından en güvenli yol, alanında uzman bir avukat aracılığıyla süreci yönetmek olacaktır. Böylece hem Türkiye’deki taşınmaz mallar üzerindeki haklar korunacak hem de işlemler hızlı ve sorunsuz şekilde sonuçlandırılabilecektir.
Hukuki sorunlarınızda yanınızdayız.
Sorularınızı bize iletmek veya danışmanlık almak için hemen iletişime geçebilirsiniz.
E-posta: [email protected]
WhatsApp: 0539 439 56 08
T&G Hukuk Danışmanlık olarak profesyonel, hızlı ve güvenilir çözümler sunuyoruz.
“Bu içerik yalnızca genel bilgilendirme amacı taşımaktadır; somut olaylarınıza ilişkin hukuki değerlendirme için mutlaka avukatınıza danışınız.”
Hukuksal sorunlarınız ve hizmetlerimiz ile ilgili detaylı bilgi için randevu formu üzerinden randevu kaydı oluşturabilirsiniz.